15 Ιουνίου 1994 "έφυγε" ο Μάνος Χατζιδάκις
Δεκαοκτώ χρόνια από το θάνατο του μεγάλου συνθέτη
«Οι βρικόλακες επιστρέφουν...»
«Οποιος δε
φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η
πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας
τρομάζει η ομορφιά». (Από «Τα Σχόλια του Τρίτου», 30/7/1978).
Το
«τέρας», ο εθισμός μιας κοινωνίας στη φρίκη και στο φόβο, ο νεοναζισμός,
ο φασισμός κι ο ρατσισμός ήταν φαινόμενα που έμπαιναν στο στόχαστρο του
μεγάλου δημιουργού.
Λίγους μήνες πριν το τελευταίο του «ταξίδι»,
στις 22 Φεβρουαρίου 1993, ο Μάνος Χατζιδάκις διηύθυνε για τελευταία φορά
την Ορχήστρα των Χρωμάτων, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε μια συναυλία -
διαμαρτυρία εναντίον του φαινομένου του νεοναζισμού, που είχε αρχίσει
να εξαπλώνεται και πάλι στην Ευρώπη, με έργα Κουρτ Βάιλ, Φρανς Λιστ και
Μπέλα Μπάρτοκ. Στο έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας με τον υπότιτλο «Οι
βρικόλακες επιστρέφουν» κατέθετε και τις δικές του «σκέψεις και
παρατηρήσεις για το αναζωογονημένο φαινόμενο του Νεοναζισμού». Σκέψεις
πολύτιμες, σε μια εποχή που το ναζιστικό μόρφωμα της «Χρυσής Αυγής»,
αναδεικνύεται σε στήριγμα και μηχανισμό ενός συστήματος, που δε
χρησιμοποιεί μόνο το καρότο, αλλά και το μαστίγιο.
Μεταξύ άλλων
σημείωνε ο Μάνος Χατζιδάκις: «Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με
δύο μορφές. 'Η προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή
κοινωνικά γεγονότα, που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους, ή παθητικός μες
στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και
παθητικότητα λοιπόν. Κι έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των
πολλών. Προτιμότερος ο αργός και σιωπηλός θάνατος από την αντίδραση του
ζωντανού κι ευαίσθητου οργανισμού που περιέχουμε.πηγή
Βιογραφικό σημείωμα σε πρώτο πρόσωπο
Γεννήθηκα
στις 23 του Οκτώβρη του 1925 στην Ξάνθη τη διατηρητέα κι όχι την άλλη
τη φριχτή που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους εσωτερικούς της ενδοχώρας
μετανάστες. Η συνύπαρξη εκείνο τον καιρό ενός αντιτύπου της μπελ-επόκ,
με αυθεντικούς τούρκικους μιναρέδες, έδιναν χρώμα και περιεχόμενο σε μια
κοινωνία-πανσπερμία απ' όλες τις γωνιές της Ελλαδικής γης, που
συμπτωματικά βρέθηκε να ζει σε ακριτική περιοχή και να χορεύει
τσάρλεστον στις δημόσιες πλατείες.