Εδώ και μερικές δεκαετίες στον χώρο της ελληνικής μουσικής
εκπαίδευσης έχουν κάνει την εμφάνισή τους διάφορα μουσικοπαιδαγωγικά
συστήματα, που έχουν σαν στόχο να φέρουν τα παιδιά της προσχολικής
ηλικίας σε μια πρώτη επαφή με την τέχνη της μουσικής. Οι ραγδαίες εξελίξεις στον χώρο της παιδαγωγικής επιστήμης τον 20ο
αιώνα- ο οποίος έχει ονομαστεί και “αιώνας της παιδικής ηλικίας”- είχαν
στρέψει το ενδιαφέρον όλο και περισσότερων επιστημόνων από τον χώρο της
εκπαίδευσης, της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας και άλλων συναφών
κλάδων των ανθρωπιστικών επιστημών στη μελέτη του παιδιού. Ένα
ενδιαφέρον που δεν άργησαν να συμμεριστούν ακόμη και οι συνθέτες της
κλασικής μουσικής, οι οποίοι υπήρξαν θεμελιωτές των πρώτων
μουσικοπαιδαγωγικών συστημάτων που έκαναν την εμφάνισή τους στο β΄ μισό
του 20ου αιώνα. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο που εκείνη την
περίοδο αναγνωρίζεται ο παιδαγωγικός ρόλος της μουσικής- ο οποίος
συνίσταται όχι μόνο στην ευεργετική της επίδραση στη νοητική και
συναισθηματική ανάπτυξη των μικρών παιδιών, αλλά και στη δύναμή της να
φέρνει κοντά τους ανθρώπους, μέσα από την κοινή τους συμμετοχή σε ένα
πολιτισμικό γεγονός, όπως είναι το να παίζουν μουσική μαζί με άλλους ή
να παρακολουθούν μία συναυλία.
Στα μουσικοπαιδαγωγικά συστήματα που παρουσιάζονται παρακάτω ο μικρός
μαθητής συμμετέχει ενεργά ως μέλος μιας ομάδας και αλληλεπιδρά με τους
συνομηλίκους του μέσα από τους ρόλους του “ακροατή” και του “μουσικού
εκτελεστή”. Γνωρίζει τη μουσική χρησιμοποιώντας τα πιο προσιτά “μουσικά
όργανα” που διαθέτει· την κίνηση, το σώμα και τη φωνή του. Για να
κατανοήσει τις βασικές μουσικές έννοιες τις βιώνει πολλές φορές
εμπειρικά και μέσα σε διαφορετικά πλαίσια, πριν τις μάθει στη θεωρία. Η
αυτενέργεια, η σύνδεση των καθημερινών εμπειριών του με τις διαδικασίες
και τα αντικείμενα της μάθησης, το παιχνίδι, ο ρόλος των γονέων και των
άλλων ενηλίκων στη μαθησιακή διαδικασία, όπως και η αλληλεπίδραση με
τους συνομηλίκους του θεωρούνται σημαντικά εργαλεία μάθησης και
ανάπτυξης του παιδιού και συμβάλουν θετικά στην ολόπλευρη ανάπτυξη της
προσωπικότητας και των ικανοτήτων του. Ο “μικρός μουσικός” μαθαίνει,
έτσι, να ακούει και να κάνει μουσική, διευκολύνεται σημαντικά στα
επόμενα στάδια της μουσικής του εκπαίδευσης, αλλά και στην
κοινωνικοποίησή του- αφού ταυτόχρονα κατακτά απαραίτητες κοινωνικές
δεξιότητες.
Μέθοδος Dalcroze