Δευτέρα 13 Ιουνίου 2011

"Η ορχήστρα των τραυμάτων"

ΤΗΣ ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ (venardu@enet.gr)
 Οι μουσικοί της Ορχήστρας των Χρωμάτων θα θυμούνται καλά την πρώτη Παρασκευή του φετινού Ιουνίου. Η πρόβα τους για τον «Μεγάλο Ερωτικό» κατέληξε σε συνέλευση, όπου οι μισοί μουσικοί δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους και ο μαέστρος της παραλίγο να βρεθεί στο νοσοκομείο με νευρικό κλονισμό.
Την περασμένη Δευτέρα ο Μίλτος Λογιάδης παραιτήθηκε, δίνοντας στον εαυτό του μια υπόσχεση: «Ποτέ δεν θα ξαναδιευθύνω απλήρωτο μουσικό». Ηταν δύο μόλις μέρες πριν την προγραμματισμένη συναυλία-φόρο τιμής στον Χατζιδάκι και σχεδόν επτά μήνες που οι μουσικοί παρέμεναν απλήρωτοι. «Ο Μάνος δεν θα το δεχόταν ποτέ αυτό». Εκείνος, κάποτε, είχε υποθηκεύσει το σπίτι του για ένα δάνειο που θα εξασφάλιζε τους μισθούς των μουσικών...


Σήμερα, κάποιοι απ' αυτούς δεν έχουν τα χρήματα ούτε για να πάνε στην πρόβα. Και επωμίζονται το ετήσιο σέρβις των οργάνων τους, τις αλλαγές χορδών για τα έγχορδα, τα καλαμάκια για τα πνευστά. Και τα δάνεια τρέχουν... Οι 14 από τους 40 μουσικούς, βέβαια, μισθοδοτούνται και από τη Συμφωνική της ΕΡΤ. Αλλοι όμως, όπως η φλαουτίστα Μαριλένα Δωρή, κοιτάνε να διδάξουν σε κάποιο ωδείο, να παίξουν ως σολίστ σε κάποιο σύνολο δωματίου. Αλλά τα περιθώρια στενεύουν. «Ολ' αυτά τα χρόνια προσπαθούσαμε να βάλουμε την τέχνη μας πάνω από τον βιοπορισμό» λέει η ίδια. «Ομως σήμερα βιώνουμε την απόλυτη απαξίωση».

Οι μουσικοί των «Χρωμάτων» συχνά ταλαιπωρούνταν με πολύμηνες καθυστερήσεις στους μισθούς τους. «Οι μουσικοί "Tutti", όσοι δηλαδή δεν είμαστε κορυφαίοι, αμειβόμαστε με 636 ευρώ καθαρά» μας είπε η τσελίστρια Αμαλία Γιαννοπούλου. «Αν και κάποιοι δουλεύουμε είκοσι χρόνια στην ορχήστρα. Αποκλειστικά. Νιώθω μεγάλη απογοήτευση, γιατί με λίγη προσπάθεια η πολιτεία θα μπορούσε να προστατεύσει αυτήν την καλλιτεχνική επένδυση».

Είναι ένα θαύμα πώς η ορχήστρα αυτή έχει διατηρηθεί τόσα χρόνια. «Ομως», όπως μας είπαν, «την Παρασκευή πρώτη φορά νιώσαμε πως ίσως ήρθε το τέλος».

Οταν πρωτοξεκίνησαν, τα «Χρώματα» λειτουργούσαν βάσει προγραμματικών συμβάσεων. «Επί Τατούλη, αυτό σταμάτησε», μας είπε ο Μ. Λογιάδης. «Με κάθε αλλαγή υπουργού Πολιτισμού έπρεπε να κάνουμε νέες διαπραγματεύσεις. Σιγά σιγά άρχισαν οι καθυστερήσεις στην επιχορήγηση, τα χρέη άρχισαν να συσσωρεύονται, το ΙΚΑ να βάζει πρόστιμα. Επί Βενιζέλου πήραμε μέχρι και τραπεζικό δάνειο γιατί το ΥΠΠΟ δεν μπορούσε να πληρώσει τους μισθούς. Ακόμα το πληρώνουμε».

Το 2009 και το 2010 αποφασίζεται μείωση της επιχορήγησής τους κατά 30%. Ο Κουρουπός παραιτείται και μέχρι σήμερα η ορχήστρα τυπικά παραμένει ακέφαλη. Και φτάνουμε στο 2011 που, όπως λέει ο Μ. Λογιάδης, το ΥΠΠΟ αποφασίζει να μηδενίσει τον προϋπολογισμό της. «Αυτό είναι παράνομο. Το ΥΠΠΟ υποχρεούται να καλύπτει τα πάγια έξοδα της Ορχήστρας», λέει ο ίδιος.

 «Σκεφτόμαστε να σας πάμε στην ΕΡΤ», τους είπε το υπουργείο. Ομως η ΕΡΤ διαθέτει ήδη δύο ορχήστρες και μία χορωδία. Πώς θα «χωρέσει» μια ακόμα με 40 μόνιμα μέλη; Βέβαια, 14 εργάζονται ήδη στη Συμφωνική της ΕΡΤ και μερικοί άλλοι δουλεύουν ως καθηγητές στη μέση εκπαίδευση. Αυτοί θα χάσουν τον ένα τους μισθό. Πιο άτυχα τα αλλοδαπά μέλη της ορχήστρας που δεν διαθέτουν ελληνικό διαβατήριο: δεν μπορούν να εργάζονται στην ΕΡΤ αν δεν είναι μέλη της Ε.Ε.  Συνολικά πάνω από δέκα αλλοδαποί εργάζονται στην ορχήστρα: Αλβανοί, Βορειοηπειρώτες, μια Πολωνέζα, μια Γαλλίδα. «Ευτυχώς οι περισσότεροι έχουμε πάρει ιθαγένεια», λέει ο ελληνικής καταγωγής τσελίστας Βαγγέλης Νίνα. Και η σύζυγος του, Λιντίτα, παίζει βιόλα στα «Χρώματα». «Είκοσι χρόνια δεν έλειψα ποτέ από την ορχήστρα. Τώρα είμαστε και οι δυο απλήρωτοι και τρώμε από τα έτοιμα ή τρέχουμε από δω κι από κει. Σε λίγους μήνες θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα».
Οπως λέει ο Μ. Λογιάδης, σε συζήτηση με τον αναπληρωτή υπουργό Τηλέμαχο Χυτήρη και τον σύμβουλο του ΥΠΠΟ Γεωργανδρέα Ζάννο, η ορχήστρα συμφώνησε τελικά να ενταχθεί στη ΕΡΤ, με την προϋπόθεση να διατηρήσει την καλλιτεχνική της ανεξαρτησία, τη φιλοσοφία τού ιδρυτή της και τον ελάχιστο αριθμό των 40 μόνιμων μουσικών της.

Ο μαέστρος είπε ότι οι συνομιλητές του δεσμεύτηκαν γι' αυτά. Υποσχέθηκαν μάλιστα έκτακτη επιχορήγηση 300.000 ευρώ για το διάστημα μέχρι την ένταξη. Βλέποντας όμως ότι ούτε η ένταξη έχει δρομολογηθεί ακόμα, ούτε τα λεφτά έχουν δοθεί και ότι ο Τ. Χυτήρης ήταν ασαφής απαντώντας σε σχετική ερώτηση της Ν.Δ., αποφάσισε να παραιτηθεί: «Αυτόν τον εμπαιγμό δεν τον άντεχα άλλο. Τελικά θέλει να την κλείσει την ορχήστρα το ΥΠΠΟ; Ας μας το πει, κι ας αναλάβει την ευθύνη ο κ. Γερουλάνος. Εγώ πάντως δεν θα γίνω συνένοχός τους».

Ο ίδιος επιμένει ότι «οι μεγάλες συναυλίες μας ήταν πάντα γεμάτες. Αυτό δεν συνέβαινε πάντα με τις πιο μικρές. Αλλά η μουσική που παίζαμε είναι συχνά "δύσκολη". Τα εισιτήριά μας κάλυπταν συνήθως το κόστος ενοικίασης της αίθουσας. Θα ήταν διαφορετικά αν είχαμε έναν δικό μας χώρο. Και θυμίζω πως με τη βοήθεια του Συλλόγου των Φίλων της Ορχήστρας καταφέρναμε να καλύπτουμε το 30% του προϋπολογισμού μας από χορηγούς».

«Δεν βλέπουμε καμία θετική προοπτική πλέον», έλεγε την περασμένη εβδομάδα ο τρομπετίστας Σωκράτης Ανθης. «Τι να πεις όμως στα νέα παιδιά που με τόσο κόπο μπήκαν στην ορχήστρα; Οτι θα πάνε σε άλλη; Οτι θα διδάξουν; Μα δεν ζεις με πενταροδεκάρες».

Οι μουσικοί της ορχήστρας (www. blog-mousikoichromaton.com) αποφάσισαν να προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας.

«Νιώθουμε πως διαλύεται η ορχήστρα μας. Και το χειρότερο είναι πως ο άλλος θα σου πει: Και λοιπόν; Το σύμπαν διαλύεται...».

Σε κατοπινή ανακοίνωσή του, πάντως, το ΥΠΠΟΤ αναφέρθηκε σε έλλειμμα της ορχήστρας που ξεπερνά τα δύο εκατ. ευρώ και επιβεβαίωσε ότι τα 300 χιλ. ευρώ θα εκταμιευθούν «τις επόμενες μέρες». Οσο για την καλλιτεχνική φυσιογνωμία της μετά την ένταξή της στην ΕΡΤ, θα διατηρηθεί και θα έχει δικό της καλλιτεχνικό προγραμματισμό και διευθυντή.
Πηγή:Ελευθεροτυπία

Δεν υπάρχουν σχόλια: