Παρασκευή 13 Αυγούστου 2010

"Bαφτίζουμε καλλιτεχνία ό,τι φέρνει χρήμα"

Της Εφης Αγραφιωτη

Ο πολιτισμός έχει ανάγκη το χτες και το σήμερα, είναι συνδυασμός κληρονομούμενων στοιχείων και ζώσας ενέργειας, τόσο στα Γράμματα όσο και στις Τέχνες. Κι όμως, ο πολιτισμός του τόπου μου αρέσκεται στο να με αποκλείει!
Επιβλήθηκε μια ψευτοκουλτούρα «αγοράς», αντικαθιστώντας το «μέσον», τον παρά, με τον «στόχο», τη δημιουργία. Το χρήμα είναι αυτοσκοπός.
Η Τέχνη είναι αδύναμη να παράγει χρήμα, άρα βαφτίστε καλλιτεχνία ό,τι φέρνει χρήμα. Πολλοί σαν εμένα λοιπόν δεν ξέρουν τι ρόλο παίζουν πλέον!
Η λέξη «πολιτιστικό» ευφραίνει σαν γλυκό κουταλιού το στόμα. Ταυτίζεται κατ’ εξακολούθηση από τα ΜΜΕ και τους πολιτικούς, με την υποκουλτούρα, που τη χρειάζεται ο μέσος άνθρωπος για να… ξεσκάσει από τα προβλήματα. Δεν το κρίνουμε αυστηρά, δεν αντιστεκόμαστε, ούτε το φοβόμαστε. Το προσπερνάμε, πράγμα πολύ επικίνδυνο.
Στον χώρο της λόγιας μουσικής, σήμερα όλα υπολειτουργούν, δεν υποστηρίζονται ούτε στον βαθμό που το Σύνταγμα επιβάλλει. Οι μουσικοί, νέοι και έγκριτοι, δεν υπάρχουμε, στέκουμε στο περιθώριο, κακοφωτισμένοι, πίσω από αυτούς που «φέρνουν» χρήματα.

 Ακόμα και το Μέγαρο Μουσικής, που τόσο χειροκροτήθηκε, μεταβάλλεται σε ένα ιδιότυπο μονοπωλιακό κατάστημα, με προβλήματα ηγεμονικής εσωστρέφειας των πολιτιστικών διαχειριστών του και αυταρχικού αυτισμού, που γεννά σκέψεις για την «αδυναμία» των προϊσταμένων του να ξεχωρίσουν την προσωπική καλλιτεχνική διαδρομή από την εξυπηρέτηση της διοικητικής τους ευθύνης.
Αυτή η «σύγχυση» είναι ριψοκίνδυνη, αποδυναμώνει τη βάση, καταλύει το εποικοδόμημα. Με άλλα λόγια, φοβάμαι ότι το επόμενο βήμα είναι η ενοικίαση των αιθουσών του Μεγάρου για κάθε λογής «πολιτιστική» εκδήλωση και πέντε-δέκα ελκυστικές παραγωγές κάθε χρόνο για τη βιτρίνα, το κέρδος και τον υποκριτικό απολογισμό. Αποχωρούμε λοιπόν σιγά σιγά κι από εκεί. Λυπάμαι γιατί ήταν πολύ σπουδαίο το όνειρο των δημιουργών του, μας είχαν συνυπολογίσει.
Η νεοφιλελεύθερη άποψη ότι ο πολιτισμός πρέπει να αυτοχρηματοδοτείται, με τρομάζει. Οι προτεραιότητες των επιχειρηματιών είναι άλλες -συνήθως- από τις δικές του. Η πολιτική του πολιτισμού χρειάζεται έμπνευση, γνώση και εμπειρία. Γνωρίσαμε πολλούς πολιτικούς να εμπίπτουν στο τρίπτυχο;
 Και πού κατοικεί η Αριστερή αγωνιστική απάντηση; Oσο ο κομμουνισμός προσέφερε αρωγή στις Τέχνες, η Αριστερά ενεθάρρυνε, προέβαλλε την καλλιτεχνική δημιουργία, με αποτέλεσμα πολλοί νέοι να πλησιάζουν διαμέσου της ιδεολογίας τις Καλές Τέχνες, τη μουσική ειδικότερα. Τώρα; Επαψε να χρειάζεται η κοινωνία παιδεία πολιτισμού, επαφή με τα έργα τέχνης, οργανική σύνδεση παιδείας-τεχνών, μείωση ανισοτήτων πρόσβασης στις Τέχνες, υποστήριξη ταλέντων για την πρόοδό τους αλλά και τον εμπλουτισμό της πολιτιστικής διπλωματίας;
 Κανείς δεν θα απαιτεί πλέον; Δεν είναι λαϊκό δικαίωμα και αγαθό η Τέχνη; Τότε τι είναι; Μας τα είπε λάθος ο Στράβων και ο Πλάτωνας; Θυμάμαι αυθορμήτως τον Σεφέρη. Μιλούσε αυστηρά για κρετινισμό του θεάματος και επιβολή κατάστασης υποχρεωτικής νάρκης, που καταπόντιζε σε στεκάμενα νερά κάθε πνευματική προσπάθεια… καμία αλλαγή από τότε! Και επειδή η δυναμικότερη έκφραση του τεχνολογικού σημερινού πολιτισμού είναι η εικόνα, θα χρησιμοποιήσω quasi coda μια διαπίστωση: Ο λαϊκισμός στην «προβολή της ελληνικού τύπου καλλιτεχνίας» ακούμπησε ήδη προ πολλού το όριο της επικίνδυνης πρόκλησης. Eλεος!
από Καθημερινή
περισσότερα για την   Εφη Αγραφιώτη .

Δεν υπάρχουν σχόλια: