Ορχήστρα Χρωμάτων σε γκρίζο τοπίο

Ο Μάνος Χατζιδάκις διευθύνοντας στο Ηρώδειο, με σολίστ τον Αστορ Πιατσόλα, την Ορχήστρα των Χρωμάτων, Ιούλιο του '90, ένα χρόνο δηλαδή μετά την ίδρυσή της

Της ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ (enet.gr)

Η αβελτηρία του υπουργείου Πολιτισμού απέναντι στην Ορχήστρα των Χρωμάτων είναι προσβολή στη μνήμη του ιδρυτή της Μάνου Χατζιδάκι, αλλά και σε αυτή καθ' εαυτήν την αξιόλογη διαδρομή που έκανε το επίλεκτο μουσικό σύνολο και στις μεταχατζιδακικές του ημέρες.

Διότι απλά το τελευταίο σχέδιο «σωτηρίας» της Ορχήστρας, το οποίο προέβλεπε την ένταξή της στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ, εκ των πραγμάτων ναυάγησε. Ηταν εξαρχής ένα εξαιρετικά δύσκολο στην εφαρμογή του, αν όχι ανέφικτο, σχέδιο. Και αφού ήταν «στραβό το κλήμα, το 'φαγε κι ο γάιδαρος»: όταν η ΕΡΤ πέρασε στη δικαιοδοσία του υπουργού Επικρατείας Ηλία Μόσιαλου, ο υπουργός Πολιτισμού, Παύλος Γερουλάνος, ένιψε τας χείρας του. Ηταν απλό: παρά τις διαβεβαιώσεις του απερχόμενου υφυπουργού Πολιτισμού, Τηλέμαχου Χυτήρη, και του υπουργικού συμβούλου κ. Γιωργανδρέα Ζάννου για την επικείμενη χάραξη σχεδίου ένταξης της Ορχήστρας των Χρωμάτων στην ΕΡΤ, τα γεγονότα τούς πρόλαβαν. Το σχέδιο ναυάγησε. Και ο υπουργός Πολιτισμού βολικά σιώπησε, αποφεύγοντας να απαντήσει ακόμη και στην ύστατη έκκληση του διοικητικού συμβουλίου της Ορχήστρας που, προ δύο εβδομάδων, του απηύθυνε επίσημη επιστολή, ζητώντας του να διορίσει νέο καλλιτεχνικό διευθυντή. Ηταν μια απεγνωσμένη κίνηση μπροστά στην αμηχανία του Δ.Σ. για τη σιωπηρή εγκατάλειψη της Ορχήστρας, αλλά και στην απόγνωσή του, καθώς ο κ. Γερουλάνος δεν λαμβάνει την ευθύνη να ανακοινώσει ότι η Ορχήστρα των Χρωμάτων ουσιαστικά δεν υφίσταται πια, αλλά ούτε και την ευθύνη να αποφασίσει κάτι άλλο για το μέλλον της, διορίζοντας π.χ. νέο καλλιτεχνικό διευθυντή επιφορτισμένο να επεξεργαστεί, έστω και τώρα, κάποιο σχέδιο σωτηρίας
. Εν τω μεταξύ τα έξοδα τρέχουν γιατί τύποις η Ορχήστρα υφίσταται, άρα συσσωρεύονται και τα έξοδα του μουσικού συνόλου, που μέχρι τον Ιούνιο είχε, λόγω καθυστερημένων κρατικών επιδοτήσεων και αναγκαστικών δανεισμών, χρέος 2 εκατ. ευρώ και έκτοτε «αβγατίζει».
Επίσχεση εργασίας
Ούτως ή άλλως η πλειονότητα των 40 μουσικών που απαρτίζουν την Ορχήστρα έχει κάνει από τον Ιούνιο επίσχεση εργασίας διεκδικώντας τα δεδουλευμένα. Τότε είχαν συμπληρώσει 7 μήνες απλήρωτοι. Σήμερα διανύουν τον 11ο μήνα χωρίς να έχουν πληρωθεί και χωρίς ουδείς να τους ενημερώνει επισήμως αν υφίσταται η εργασία τους ή όχι.
Επιπλέον και το σχέδιο για την ένταξη της Ορχήστρας στην ΕΡΤ ήταν μάλλον μία επιπόλαια λύση την οποία εφηύρε το ΥΠΠΟΤ την τελευταία στιγμή χωρίς να έχει εξετάσει τα δεδομένα.
Η ΕΡΤ διαθέτει ήδη δύο ορχήστρες και μια χορωδία. Πώς θα μπορούσε να αφομοιώσει και μία τρίτη ορχήστρα 40 μουσικών; Και να 'ταν μόνον αυτό το πρόβλημα; Από τους 40 μουσικούς της Ορχήστρας των Χρωμάτων, 14 ανήκουν ήδη στη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, μ' αυτούς συνεπώς δεν θα υπήρχε πρόβλημα ένταξης. Θα υπήρχε όμως οικονομικό πρόβλημα, καθώς θα έχαναν τον έναν από τους δύο μισθούς τους. Μη φαντάζεστε τεράστια ποσά, όταν ο μέσος μισθός μουσικού της Ορχήστρας των Χρωμάτων ήταν 630 ευρώ μηνιαίως και αντίστοιχα ένας μουσικός που έχει πολυετή θητεία στη Συμφωνική της ΕΡΤ και δουλεύει κανονικά (βράδια, αργίες και Σαββατοκύριακα) δεν ξεπερνά τα 900 ευρώ μηνιαίως. Και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για μουσικούς που έχουν χρόνια σπουδών και προϋπηρεσίας.
Κάποιοι άλλοι μουσικοί της Ορχήστρας των Χρωμάτων εργάζονται παράλληλα ως καθηγητές Μουσικής στη Μέση Εκπαίδευση. Κι αυτοί προφανώς θα έπρεπε να κληθούν να επιλέξουν μία εκ των δύο θέσεων στο Δημόσιο. Οι υπόλοιποι είναι αλλοδαποί-εξαιρετικοί μουσικοί που προέρχονται κυρίως από χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ. Οι τελευταίοι δεν θα μπορούσαν εκ των πραγμάτων να υπαχθούν στην ΕΡΤ, καθώς δεν διαθέτουν ελληνικό διαβατήριο.
Αδοξη κατάληξη
Το ενδεχόμενο ένταξης στην ΕΡΤ προσέκρουε λοιπόν στην πραγματικότητα που αφορά τους ίδιους τους μουσικούς. Εστω κι έτσι όμως φανέρωνε κάποια διάθεση προβληματισμού ως προς το μέλλον της σπουδαίας Ορχήστρας του Χατζιδάκι, για την οποία μάλιστα αρχές Ιουνίου το ΥΠΠΟΤ διαβεβαίωνε επισήμως ότι «θα διατηρήσει τη φυσιογνωμία της και θα έχει δικό της καλλιτεχνικό προγραμματισμό που θα σχεδιάζεται από δικό της καλλιτεχνικό διευθυντή».
Τώρα πια ούτε σχέδιο υπάρχει ούτε διάθεση σωτηρίας ούτε βέβαια προγραμματισμός ή καλλιτεχνικός διευθυντής. Ας μην ελπίζει ο υπουργός Πολιτισμού και το ΥΠΠΟΤ ότι σιωπώντας θα αποφύγουν την ιστορική ευθύνη για την πολύ άδοξη και άδικη κατάληξη μιας ορχήστρας που δεν εκπροσωπούσε μόνον ένα χατζιδακικό όραμα ούτε επαναπαυόταν στις δάφνες του παρελθόντος της, αλλά ήταν μέχρι πρότινος από τις καλύτερες και τις πιο δραστήριες ορχήστρες στη χώρα μας.
Πηγή