Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Νύχτες μπαρόκ


«Παρνασσός»: Τρίο «Λίγκετι», Αλεξάνδρα Νομίδου, Παναγιώτης Τζιώτης. «Ωνάσειο»: Ο κόντρα τενόρος Μ.Ε. Τσέντσις, ο αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου και η Καμεράτα. Μέγαρο Μουσικής: Ο τσελίστας Πίτερ Βίσπλεβεϊ (ΜΑΤΘΑΙΟΥΔΑΚΗΣ)
Ηχοι ζωντανοί
Το «Ωνάσειο» φιλοξένησε ακόμη δύο βραδιές μουσικής μπαρόκ. Ασφαλώς, η αύξουσα επένδυση βαρύνει ιδιαίτερα, όμως οι υπεύθυνοι ας φροντίσουν την ακουστική με επαρκή ανάπτυξη ανακλαστήρων επί σκηνής: ειδικά στα όργανα εποχής είναι απαραίτητοι.
 Στις 6/11/2011 η Καμεράτα έπαιξε υπό τον Γιώργο Πέτρου συμπράττοντας με τον κόντρα-τενόρο Εμάνουελ Τσέντσις. Ενας εκ των απολύτως κορυφαίων στον τομέα του, ο Τσέντσις τραγούδησε άριες του Χέντελ από τις όπερες «Ταμερλάνος», «Ρινάλντο», «Αλέξανδρος», «Αλτσίνα» και «Ιούλιος Καίσαρας».
Ευαισθησία
Η μετάκληση είχε δημιουργήσει στους ενημερωμένους φίλους του μπαρόκ υψηλές προσδοκίες που ικανοποιήθηκαν μερικώς μόνον, αφού λόγω ασθένειας ο διάσημος Κροάτης μονωδός δεν μπόρεσε να αναπτύξει το τραγούδι του ανεμπόδιστα. Απολαύσαμε, ωστόσο, τις ποιότητες μιας ωραίας, θαυμαστά ομοιογενούς φωνής με γεμάτες χαμηλές νότες και, ειδικά στις αργές, λυρικές άριες, μοναδικής ευαισθησίας και ποιότητας έκφραση.
Ενδιάμεσα δόθηκαν τέσσερα κοντσέρτα του Βιβάλντι με πλούσια ηχοχρωματική ποικιλία σολιστικών οργάνων. Στις εκτελέσεις ξεχώρισαν οι συνεισφορές των βιολιστών Σέρτζιου Ναστάσα και Γιάννη Μαυρίδη, του τσελίστα Ιάσονα Ιωάννου και των σολίστ πνευστών της ΚΟΑ, Δημήτρη Βάμβα (όμποε) και Αλέξανδρου Οικονόμου (φαγκότο). Οπως πάντα, ο Πέτρου διηύθυνε με περισσή ορμή και νεύρο πλάθοντας ένα ζωντανό, συναρπαστικό ακρόαμα. Τρεις ημέρες αργότερα, το νεοπαγές «Βαλκανικό συγκρότημα μπαρόκ», υπό τον ιδρυτή του, Γάλλο φλαουτίστα Ζαν-Κριστόφ Φρις, παρουσίασε ένα τολμηρά πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα (9/11/2011). Μέσου μεγέθους, αποτελούμενο κυρίως από Ανατολικοευρωπαίους μουσικούς, έπαιξε έργα Λουλί, Χέντελ, Μότσαρτ, Μπαχ, καθώς επίσης του Κροάτη Α. Ιβάντιτς (18ος αι.) και του Μόρντεκαϊ Ρόζενταλ (1789-1848), ενός εκ των πατριαρχών της ουγγρικής μουσικής. Οι αναγνώσεις κινήθηκαν με περισσή άνεση και θαυμαστή ευστοχία σε ευρύ φάσμα εθνικών εκδοχών του μπαρόκ και του πρώιμου κλασικισμού. Επιπλέον, έσφυζαν από ενέργεια και -προφανώς χάρη στην πλούσια, βαθιά εμπειρία του Φρις- εξέπληξαν φωτίζοντας με ερεθιστικό τρόπο καταβολές αλλά και οριζόντιους συσχετισμούς.
Σουίτες Μπαχ
Επενδύοντας σε καλά στοχευμένες επιλογές, το Μέγαρο Μουσικής πρότεινε ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα στον Μπαχ με τον τσελίστα Πίτερ Βίσπλεβεϊ. Ο διεθνούς φήμης Ολλανδός σολίστας παρουσίασε τις έξι «Σουίτες για σόλο τσέλο» του Μπαχ στην αίθουσα «Μητρόπουλος», σε δύο διαδοχικά προγράμματα, απόγευμα και βράδυ (5/11/2011). Στις αριστοτεχνικές αναγνώσεις του, που δόθηκαν με αβίαστο, τονικά αψεγάδιαστο παίξιμο, συναντιούνταν ώριμες κατακτήσεις της ιστορικής ερμηνευτικής και προσωπική έκφραση. Σε μακροσκοπική δομική προσέγγιση κάθε μουσικό μέρος αλλά και υποενότητά του αποδίδονταν παρατακτικά, με ακραία ανάλυση· στη ροή της μουσικής, η ανάγνωση συνδύαζε στοιχεία ιστορικής ερμηνευτικής, όπως ελαφρύ, ευκίνητο ήχο, αιχμηρή φραστική, υψηλές ταχύτητες, τονισμένα μηχανιστικά συνεχή και κομψότητα, με χαρακτηριστικά ρομαντικής έκφρασης και διακριτικό συναίσθημα.

«Γύρω απ' το πιάνο»
Στο πλαίσιο του φετινού 7ου κύκλου συναυλιών «Γύρω απ' το πιάνο», που υλοποιείται υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Αλεξάνδρας Νομίδου, δόθηκαν στον «Παρνασσό» δύο απολαυστικές συναυλίες με ρομαντικό και σύγχρονο ρεπερτόριο. Στις 5/11/2011, το σύνολο «Τρίο Λίγκετι», ο βιολιστής Παναγιώτης Τζιώτης και οι πιανίστες Νίκολαους Ρέτσα και Αλεξάνδρα Νομίδου έπαιξαν το νεανικό «Κουαρτέτο για πιάνο» του Μάλερ (Νομίδου), το «Κουαρτέτο για πιάνο αρ. 3» (Ρέτσα) του Μπραμς και το «Κουιντέτο» του Φρανκ (Νομίδου). Τις ερμηνείες τους χαρακτήρισαν άριστος μουσικοδραματικός συντονισμός, λαμπερός, τονικά ασφαλής, ρωμαλέος ήχος -ο «Παρνασσός» διαθέτει την καλύτερη ακουστική για έργα μουσικής δωματίου στην Αθήνα!-, σφριγηλή άρθρωση, πλούτος καλλιεργημένης λεπτομέρειας και ευγένεια συναισθήματος.
Ειδικά το «Κουιντέτο» του Φρανκ δόθηκε με πεμπτουσιακά γαλλικό, ρευστό, μυώδη ήχο, παλλόμενο από συναίσθημα. Δύο μέρες αργότερα, το μέσου μεγέθους ολλανδικό σύνολο Σινφονιέτα του Αμστερνταμ υπό την εξάρχουσα βιολίστριά του Καντίντα Τόμσον έπαιξε το νεανικό «Πρελούδιο και σκέρτσο» και τη «Συμφωνία δωματίου, έργο 118α» του Σοστακόβιτς, το «Κοντσέρτο για έγχορδα» του Ρότα και το «Κοντσέρτο για πιάνο, Hob.XVII:4» του Χάιντν. Οι αναγνώσεις τους διέθεταν αψεγάδιαστο ομαδικό παίξιμο, μεγάλο, εξωστρεφή ήχο και ισορροπημένο, ενίοτε λίγο εκ του ασφαλούς δραματικό στίγμα. Στον Χάιντν συνέπραξε μαζί τους η πιανίστρια Θεοδοσία Ντόκου εκπλήσσοντας με το άρτιο παίξιμό της. Ωστόσο το αλά-Μπαχάουερ στιβαρό ερμηνευτικό της ταμπεραμέντο και το υπερβάλλον βάρος του πιανιστικού ήχου που άντλησε από το μεγάλο σύγχρονο πιάνο του «Παρνασσού» ήχησαν στιλιστικά τελείως ξένα προς την κομψότητα της γραφής του Χάιντν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: