Εξαίρετος Μότσαρτ

Ηχοι ζωντανοί

Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΒΩΛΟΥ

Ο βιολιστής Σέρτζιου Ναστάσα  

    Καθώς προχωράμε βαθύτερα στη νέα 

    καλλιτεχνική   περίοδο οι μουσικοί θεσμοί 

    εκδιπλώνουν ταυτόχρονα τα προγράμματά 

    τους προτείνοντας μια αδιέξοδη... 

    καραμπόλα προσφορών που προκαλεί 

    πονοκέφαλο στους φιλόμουσους.

                                          

    Στο ζοφερό τοπίο των ημερών, η ριζικά ανανεωμένη 

    ΚΟΑ υπό τον Βασίλη Χριστόπουλο κέρδισε 

  θριαμβευτικά ακόμη μία μάχη στο μέτωπο της μουσικής (4/11/2011). 

Μέρος του κύκλου «Μότσαρτ + 1», η βραδιά στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» περιελάμβανε έργα Μότσαρτ σε αντιπαράθεση προς μια μοντερνιστική σύνθεση του Γερμανού Μπερντ Αλόις Τσίμερμαν. Και πάλι αποκομίσαμε άριστες εντυπώσεις που οφείλονταν στην έκδηλη, εντυπωσιακή αναβάθμιση της ποιότητας του ορχηστρικού ήχου, στο υφολογικά ενημερωμένο στίγμα των ερμηνειών -μείζον βήμα για ένα σύνολο ώς τώρα ανυποψίαστο ως προς τέτοιες εκλεπτύνσεις!- και επιπλέον στο θαυμάσιο παίξιμο του σολίστα.

Στο πρώτο μισό της βραδιάς ακούστηκαν η εισαγωγή στην όπερα «Ντον Τζοβάνι» και το «Κοντσέρτο για βιολί αρ.5» του Μότσαρτ. Η πρώτη δόθηκε συναρπαστικά, με θυελλώδη ορμή και οξύτητα καθώς ταιριάζει στο πρωτορομαντικό της στίγμα, παρ' ότι οι εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες μοιραία «θόλωσαν» κάπως τη σαφήνεια της φραστικής.
Το ότι ο εξάρχων βιολιστής της Καμεράτας, Σέρτζιου Ναστάσα, είναι ένας φερέγγυος, μουσικά εμπνευσμένος σολίστας ήταν γνωστό από παλιά. Συνοδευόμενος από περιορισμένο κλιμάκιο της ορχήστρας, το παίξιμο του οποίου κατηύθυνε με χορευτική ελαφράδα και κομψότητα ο Χριστόπουλος, ο βιολιστής πρόσφερε μια απολαυστική, υφολογικά ενημερωμένη ανάγνωση, καρπό ευτυχούς σύγκλισης της εμπειρίας από τα όργανα εποχής και του ανανεωμένου στίγματος που έφερε στην ΚΟΑ ο αρχιμουσικός. Το αβίαστο, τεχνικά ασφαλές παίξιμό του χαρακτηρίστηκε από ήχο γλυκό, φραστική ηδονικά εύπλαστη και κινητική με ευρηματικές διακυμάνσεις ταχυτήτων και κατά τόπους αιχμηρή άρθρωση, αβίαστα παιχνιδιάρικη σχέση με την ορχήστρα, εντυπωσιακό βάθος λεπτομέρειας, πλούσια δραματουργία έκφρασης. Εχοντας ακούσει αυτή την ερμηνεία αναρωτηθήκαμε πώς θα απέδιδαν οι ίδιοι συντελεστές το «Κοντσέρτο για βιολί» του Μπετόβεν...

Το δεύτερο μισό της βραδιάς ξεκίνησε με τη σύνθεση «Σιγή και Αναστροφή» (1970) του Τσίμερμαν. Ηταν ένα μινιμαλιστικό, αλά Λίγκετι μοντερνιστικό δοκίμιο επάνω στις ηχοχρωματικές αντιπαραθέσεις των οργάνων της ορχήστρας, που παίζουν αδιάλειπτα τη νότα «ρε», ένθεν και ο τίτλος της συναυλίας: «Αποχρώσεις μιας νότας». Ο Χριστόπουλος διηύθυνε το σύντομο κομμάτι με κλινική ακρίβεια αλλά και ευαισθησία απέναντι στις λανθάνουσες εμπρεσιονιστικές όψεις του, αφήνοντας επίτηδες μόνο μία παραπλανητικά σύντομη παύση πριν περάσει απροειδοποίητα στις μεγαλόπρεπες εναρκτήριες συγχορδίες της «Συμφωνίας αρ.31, του Παρισιού» του Μότσαρτ. Η τριμερής Συμφωνία δόθηκε λαμπερά, σφύζοντας από αισιόδοξη διάθεση. Σφικτά εστιασμένο παίξιμο από τα διατεταγμένα σε «στερεοφωνική» διάταξη έγχορδα προσέδωσε στην ανάγνωση μεγάλη διαφάνεια προβάλλοντας συναρπαστικά το δομικό βάθος και τη συνθετότητα της συμφωνικής γραφής. Τον γεμάτο ηχοχρωματικά και κινητικά ερεθίσματα ηχητικό καμβά συμπλήρωσαν καίριες, μετρικά ακριβείς, γεμάτες αυτοπεποίθηση συνεισφορές από τα πνευστά και τα κρουστά. Ιδού, λοιπόν, καλός Μότσαρτ από την ΚΟΑ!

Η «Συμφωνία του Δάντη» των Λιστ - Τάουσιγκ

Στο Ιδρυμα Θεοχαράκη η πιανίστρια Ευαγγελία Μητσοπούλου πρότεινε την πρώτη αθηναϊκή παρουσίαση της «Συμφωνίας του Δάντη» (1857) του Λιστ σε πιανιστική μεταγραφή Καρλ Τάουσιγκ (3/11/2011). Η Θεσσαλονικιά πιανίστρια, που ολοκλήρωσε διατριβή με θέμα τον Δάντη ως πηγή δημιουργίας για τον Λιστ, πρόσφερε πρόσφατα την πρώτη παγκόσμια εκτέλεση της μέχρι πρότινος αδημοσίευτης μεταγραφής. Επίσης υλοποίησε εύστοχα μέσω υπολογιστή την αρχική πρόθεση του συνθέτη να παρουσιαζόταν η «Συμφωνία» του συνοδευόμενη από προβολές των όμοιας θεματικής χαρακτικών του νεοκλασικού Γερμανού ζωγράφου Τζοβάνι Μποναβεντούρα Γκενέλι (1798-1868). Καθώς ο Τάουσιγκ ήταν μαθητής του Λιστ και δεινότατος σολίστας, μοιραία η μεταγραφή του θύμισε έντονα τη «Σονάτα του Δάντη». Η Μητσοπούλου αναμετρήθηκε επιτυχώς με τα πληθωρικά πιανιστικά και δραματικά μεγέθη της παρτιτούρας. Επαιξε δίχως λάθη, με ακρίβεια και έλεγχο της δυναμικής, δαμάζοντας τους αλά «Βαλς του Μεφιστοφελή» υπερφορτισμένους, ρητορικούς πιανισμούς της «Κόλασης», εκδιπλώνοντας υποβλητικά τις λυρικές παραγράφους στο επεισόδιο της Φραντσέσκα ντα Ρίμινι από το «Καθαρτήριο», αλλά και τις εκστατικές σελίδες του «Μαγκνίφικατ». Προσφέροντας ευπρόσδεκτη αποκλιμάκωση, το δεύτερο μισό της βραδιάς περιελάμβανε συνθέσεις 20ού αιώνα του Πορτογάλου Αρμάντο Χοσέ Φερνάντες, του Βραζιλιάνου Βίλα-Λόμπος και του Αργεντινού Αλμπέρτο Χιναστέρα, στις οποίες κυριαρχούσαν «λατινικό» στοιχείο και ορμητικοί χορευτικοί ρυθμο

Πηγή