Με το φως του "Πρωινού 'Aστρου"

Γιατί δεν είναι, κοριτσάκι,

Να μάθεις μόνο

Εκείνο που είσαι

Εκείνο που έχεις γίνει,

Είναι να γίνεις

Ο,τι ζητάει

Η ευτυχία του κόσμου,

Είναι να φτιάχνεις, κοριτσάκι,

Την ευτυχία του κόσμου

Αλλη χαρά δεν είναι πιο μεγάλη

απ' τη χαρά που δίνεις.

Να το θυμάσαι

να το θυμάσαι

κοριτσάκι.
Ελα να σου συστήσω
ένα τριαντάφυλλο
να παίξετε μαζί στον κήπο.
Αργότερα θα σου συστήσω
τ' αμίλητο φως του δειλινού
έτσι που βαθαίνει, βαθαίνει, βαθαίνει
παίρνοντας μαζί του τα κλειδιά μας

παίρνοντας μαζί τα μυστικά μας
μες στο μυστικό του...

Ο Χρήστος Λεοντής, τριάντα έξι χρόνια μετά το ιστορικό «Καπνισμένο Τσουκάλι», μελοποιεί ξανά Γιάννη Ρίτσο

                                                          Γ. Ρίτσος- Χρ.Λεοντής

Η σχέση τους ξεκίνησε πριν σχεδόν μισό αιώνα, όταν ο Γιάννης Ρίτσος (μαζί με τον Νικηφόρο Βρεττάκο) παραβρέθηκε στην παρθενική συναυλία του Χρήστου Λεοντή και του Μάνου Λοΐζου (12 Μάρτη 1963), συναυλία που σήμανε την αφετηρία της πορείας των δύο νέων συνθετών.
Και ήταν δέκα χρόνια μετά, το Φλεβάρη του 1973, ακριβώς την επομένη των γεγονότων της Νομικής Σχολής, όταν ο Χρ. Λεοντής θέλοντας να εκφράσει τη συμπαράστασή του στους αγωνιζόμενους ενάντια στη χούντα, μελοποιεί το «Καπνισμένο Τσουκάλι».
Μέσα από το φως και τη δύναμη της ποίησης του Ρίτσου, ακουμπώντας στο έργο που έγραψε ο ποιητής το 1948 ενώ ήταν εξόριστος στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Πολιτικών Κρατουμένων στο Κοντοπούλι Λήμνου, ο Χρ. Λεοντής καταθέτει μια από τις σπουδαιότερες μελοποιήσεις που γνώρισε ποτέ το ελληνικό τραγούδι. Το 1975, πλέον στη μεταπολίτευση, ο Χρήστος Λεοντής ταράζει τα νερά της ελληνικής μουσικής, παρουσιάζοντας στη δισκογραφία το «Καπνισμένο Τσουκάλι». «Αυτά τα κόκκινα σημάδια», «Και να αδερφέ μου», «Τούτες τις μέρες» είναι κάποια από τα τραγούδια που απηχούν σκέψεις, λόγια, μηνύματα συγκλονιστικά και πάντα επίκαιρα και τα οποία μέχρι σήμερα σκορπούν ρίγη συγκίνησης. Το σπουδαίο αυτό έργο, που στηρίζεται σε όργανα όλων των ειδών, από παραδοσιακά μέχρι κλασικά, σφραγίστηκε από την ερμηνεία του κορυφαίου Νίκου Ξυλούρη, ενώ στο δίσκο επίσης τραγουδούν η Τάνια Τσανακλίδου και ο Βασίλης Μπαρνής. Μάλιστα, ο ποιητής παίρνει ενεργά μέρος στο δίσκο, απαγγέλλοντας με συγκλονιστικό τρόπο αποσπάσματα από το ποίημα, ακόμη και κατά τη διάρκεια των τραγουδιών.
Σήμερα, τριάντα έξι χρόνια μετά το ιστορικό «Καπνισμένο Τσουκάλι», ο συνθέτης καταθέτει το «Πρωινό Αστρο», μελοποίηση του ομώνυμου έργου που ο ποιητής της Ρωμιοσύνης έγραψε το 1955, συνεπαρμένος από τη γέννηση της κόρης του, Ερης, και στο οποίο εμπεριέχονται όλοι οι προβληματισμοί του Γ. Ρίτσου για την πορεία της καινούριας ζωής. Το μελοποιημένο έργο αποτελεί τον τελευταίο «καρπό» της δημιουργικής συνάντησης του Χρήστου Λεοντή με την ομορφιά, τη μεγαλοσύνη, την ανθρωπιά της ποίησης του Γιάννη Ρίτσου.
«Ο Ρίτσος αποτέλεσε για μένα και για ολόκληρη τη γενιά μου, φωτοδότη ήλιο», αναφέρει ο συνθέτης. «Η ποίησή του τροφοδότησε με το φως, το στοχασμό, τον αγώνα, την ανθρωπιά, την αλληλεγγύη, την ευαισθησία και την τρυφερότητά της όλους εμάς, ή εν πάση περιπτώσει όσους από εμάς θέλαμε και πιστεύαμε στην αλλαγή του κόσμου με άλλα χαρακτηριστικά. Την ποίησή του θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς σαν "ένα παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα!" όπως λέει ο ίδιος στο "Καπνισμένο Τσουκάλι". Οσο ο χρόνος κυλάει, όλο και περισσότερο αναδεικνύονται και αναβλύζουν οι αρετές αυτές που σήμερα ιδιαίτερα τείνουν να καταβαραθρωθούν...».
Αναφερόμενος στο ποιητικό έργο, ο Χρ. Λεοντής σημειώνει: «Το ''Πρωινό Αστρο'' του Ρίτσου είναι ίσως από τα τρυφερότερα ποιήματα που έχω διαβάσει. Είναι γραμμένο για την κόρη του, για ένα μωρό, κι από κει o ποιητής περνάει την ιδεολογία του, για έναν άνθρωπο που αντικρίζει πρώτη φορά τον κόσμο, έναν κόσμο όπως εκείνος τον είχε αντιληφθεί, έναν κόσμο που οραματιζότανε ο ίδιος. Μέσα από τη ματιά ενός πατέρα που τον έχει συνεπάρει η γέννηση του δικού του παιδιού και κάθε παιδιού. Γιατί το ποίημα ξεφεύγει από τη σχέση του πατέρα προς το νεογέννητό του και προχωρεί τα πράγματα πολύ πιο πέρα... Ο ποιητής μέσα από το φίλτρο του νέου πατέρα περνάει όλη την τρυφερότητα και την πληρότητα, τη χαρά και την ελπίδα του κάθε καινούριου που γεννιέται, που έρχεται να αναζωογονήσει και να συμπληρώσει το παλιό μέσα από την αγάπη και την ανθρωπιά που εδώ τις αισθάνεται κανείς σε όλο τους το μεγαλείο».

Η μελοποίηση του «Πρωινού Αστρου», που αποτελεί και την πιο πρόσφατη συνθετική εργασία του μουσικού δημιουργού, έγινε με την ευκαιρία των 100 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου μας ποιητή. Το έργο, που δισκογραφήθηκε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μετρονόμος», περιλαμβάνει έξι καινούρια λυρικά τραγούδια με ερμηνευτή τον Παντελή Θεοχαρίδη, ενώ στίχους απαγγέλλει η ηθοποιός Ουρανία Μπασλή. Στην ηχογράφηση έπαιξαν οι μουσικοί:
Μάνος Αβαράκης (φυσαρμόνικα), Μανώλης Ανδρουλιδάκης (κιθάρες, μαντολίνο), Νεοκλής Νεοφυτίδης (πιάνο), Χάρης Μέρμηγκας (κόντρα μπάσο), Νίκος Παπαναστασίου (ακορντεόν).
Υπέροχα ηχοχρώματα, λυρισμός και εξαιρετικές ερμηνείες από τον Παντελή Θεοχαρίδη πλημμυρίζουν αυτό το μουσικό έργο - δοξαστικό τρυφερότητας.
Αυτά τα ακριβά, υπέροχα τραγούδια, ο Χρήστος Λεοντής, όπως σημειώνει στο ένθετο του δίσκου, τα αφιερώνει «σε όλα τα παιδιά και σε όλους εκείνους που δείχνουν την ίδια τρυφερότητα σ' αυτά, όπως και ο Ρίτσος, με την ευχή, όλοι μαζί ν' αλλάξουμε τον κόσμο». «Είναι μεγάλη τύχη για έναν λαό που από τα σπλάχνα του γεννιούνται τέτοιοι ποιητές», πιστεύει ο συνθέτης. «Στην άγρια εποχή μας, θέλουμε με το τραγούδι μας να ορθώσουμε μια κραυγή. Να μπορέσει ο κόσμος να σταθεί όρθιος. Να στηριχτεί στους ποιητές του... Ο Ρίτσος σε όλη του τη ζωή ήταν παράδειγμα αγώνα και όχι παραίτησης...».

 Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ
Πηγή: Ριζοσπάστης- Πολιτισμός