. Τροφώνιο Ωδείο

Πέμπτη 13 Μαΐου 2021

George Braque και μουσική

                           Georges Braque, (13 Μαΐου 1882 – 31 Αυγούστου 1963)


 Τα βιολιά, οι κιθάρες, τα μαντολίνα, τα μουσικά σεντόνια και οι αναφορές σε κλασικούς συνθέτες αποτελούν μεγάλο μέρος του έργου του Μπράκ, ιδιαίτερα κατά την αναλυτική και συνθετική κυβιστική του περίοδο, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά στις αρχές του 20ού αιώνα και διήρκεσε πολύ τη δεκαετία του 1930. Για πολλά χρόνια, το έργο του επισκιάστηκε από τον στενό του φίλο Πικάσο, σε σημείο που πολλά από τα πρώτα έργα τους δεν μπορούσαν να διακριθούν ως έργα του ενός ή του άλλου. Τα έργα τους συχνά δεν είχαν υπογραφεί, και έτσι η σωστή απόδοση ήταν ακόμη πιο δύσκολη. Αν και ο Μπράκ θεωρούσε συχνά ότι εργάστηκε στη σκιά του Πικάσο, οι πρόσφατες εκθέσεις έργων του Μπρακ στο Παρίσι, στη Γαλλία και στη Συλλογή Phillips στην Ουάσινγκτον, επικεντρώθηκαν στην εξέλιξη και τη σημασία του έργου του,δείχνοντας ότι άφησε πολύ το δικό του διακριτικό σήμα στην ιστορία της ζωγραφικής τον 20ο αιώνα.


Georges Braque and Erik Satie – A Musical FriendshipErik Satie (1866-1925)

Erik Satie (1866-1925)

Ο Georges Braque, όπως πολλοί από τους φίλους του, υπηρέτησε και τραυματίστηκε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν μέλος της ομάδας συγγραφέων, ζωγράφων και μουσικών της Γαλλικής Avant-Garde - Apollinaire και των σουρεαλιστών, του Stravinsky, Diaghilev και του Ballet Russes - και έγινε στενός φίλος με τον συνθέτη Erik Satie. Ο Μπρακ αγαπούσε τη μουσική όσο και τα πινέλα του. Ήταν ένας πολύ ικανός, κλασικά εκπαιδευμένος μουσικός, που έπαιζε το βιολί, το φλάουτο και το ακορντεόν - όργανα που κάνουν εμφανίσεις στους κυβιστικούς πίνακες του (βλ. Συνοδευτικές φωτογραφίες). Για τον Μπρακ, τα άψυχα μουσικά όργανα ζωντανεύουν με την αφή - όπως και οι πίνακες ζωντανεύουν μέσα από το μάτι του θεατή. Σε πολλούς από τους πίνακες του, η επίπεδη επιφάνεια του καμβά αποικοδομείται σε αυτό που ο Μπράκ θα αποκαλούσε «μικρούς κύβους» του, δείχνοντας μετατόπιση αεροπλάνων και γωνιών αντικειμένων,με μια παλέτα χρωμάτων συνήθως μειώνεται σε μπλε, γκρι και μαυρίσματα. Συχνά, περιλαμβάνονται λέξεις, αναφορές σε συνθέτες (όπως ο Johann Sebastian Bach και ο Μότσαρτ) και η παρτιτούρα.


La Guitare - 1909/1910

La Guitare - 1909/1910

Ο Bach ήταν ο αγαπημένος συνθέτης του Braque - ο φόρος τιμής που δόθηκε στον Bach σε αρκετούς από τους πίνακές του (όπως το « Still-Life Bach » του 1912) υποδηλώνει ότι ο Braque αντιλήφθηκε μια ομοιότητα μεταξύ των πολυφωνικών συνθέσεων του Bach και των μεταβαλλόμενων  και  πολλαπλών προοπτικών των δικών του έργων, που μπορεί να θεωρηθεί ως μουσικές συνθέσεις σε ζωγραφισμένες επιφάνειες. Ο Braque χρησιμοποιούσε συχνά χαρτί με κόκκους ξύλου (ιδιαίτερα σε σχέση με βιολιά) και άμμο για να δώσει υφή στους πίνακές του, παρουσιάζοντας « έτοιμα » «για να δώσουμε άλλη μια διαφορετική προοπτική των απεικονιζόμενων αντικειμένων. Σε πολλούς από τους πίνακες του, ο γυμνός καμβάς είναι ορατός, επιβεβαιώνοντας από το λευκό χρώμα του ότι υπάρχει και από μόνος του, και ότι η επιφάνεια του έργου δεν χρειάζεται να καλύπτεται πλήρως από το χρώμα. Ο τώρα ορατός καμβάς αναφέρεται στη βαμμένη επιφάνεια ως επίπεδη επιφάνεια - που δεν ακολουθεί πλέον το πνεύμα της αναγεννησιακής ζωγραφικής, δηλαδή, ότι οι πίνακες είναι τρισδιάστατες συνθέσεις με σημείο εξαφάνισης - ένα παράθυρο που κοιτάζει την «ψυχή» του απεικονιζόμενου εντός τοπίου ή αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος.

Still Life Bach - 1912

Still Life Bach - 1912

Οι ζωγραφισμένες συνθέσεις του Μπράκ συντήκουν τα αποικοδομημένα αντικείμενα, το προσκήνιο και το φόντο, αφήνοντας την ανακατασκευή και την ερμηνεία ανοιχτή για τον θεατή και προτείνει ένα « πολλαπλό όραμα του κόσμου ». Η στενή του φιλία με τον Erik Satie έγινε άμεση έμπνευση για το έργο του. Στη ζωγραφική του « Κιθάρα και γυαλί », ο Μπράκ χρησιμοποίησε τμήματα της βαθμολογίας του Satie για το « Socrate » ( Socrates - ένα συμφωνικό δράμα του Satie) Ο Μπράκ ζητήθηκε επίσης από τον συντάκτη και τον ιδιοκτήτη της γκαλερί, Ντάνιελ-Χένρι Κάινγουιλερ, να απεικονίσει τη λυρική κωμωδία 

Βιολί και Κηροπήγιο - 1910

Βιολί και Κηροπήγιο - 1910

Οι συνθέσεις του Erik Satie, συγκεκριμένα οι « Gymnopédies » και « Gnossiennes » μπορούν να συγκριθούν με τις «κατασκευές και αποδόσεις» του Braque, δηλαδή, εικονογραφικές παραστάσεις του μιούζικαλ, όπου κάθε απεικονιζόμενο όργανο γίνεται μέρος της ενορχήστρωσης του πίνακα - οπτικά, τακτικά και συναισθηματικά - με την απόχρωση του χρώματος να γίνεται μέρος μιας φανταστικής συμφωνίας. Ο Satie θεώρησε τις συνθέσεις του « musique d'ameublement » (« μουσική επίπλων / μουσική υπόκρουση ») - αποκηρύσσοντας τη δεξιοτεχνία και τη φινέτσα, αλλά δημιουργώντας ένα σύστημα « δομικών στοιχείων»"- κατασκευές και αποικοδομήσεις. Συχνά, τα ανθισμένα, μουσικά, συχνά σχεδόν παράλογα σχόλια, όπως " Σχεδόν αόρατο, πολύ χριστιανικό, θάψτε τον τόνο στο κοίλωμα του στομαχιού σας " και όχι οι συνηθισμένοι ιταλικοί χαρακτηρισμοί όπως "moderato, largo, allegro", φαίνονται έντονοι σε αντίθεση με τη μουσική απλότητα και τη σαφήνεια του έργου του.

Βιολί και Pitcher - 1910

Βιολί και Pitcher - 1910

Η αίσθηση του χιούμορ του (δεν παίρνει στα σοβαρά τα δικά του έργα) εμφανίζεται σε πολλούς από τους τίτλους που έδωσε στα έργα του, όπως « Χωρίς ορεκτικό Chorale, Τρία κομμάτια με τη μορφή ενός αχλαδιού » και τον συνδέουν οριστικά με τα σουρεαλιστικά κινήματα και το Dada . Οι συνθέσεις του « Gnossiennes » και « Gymnopédies » είναι κομμάτια που μοιάζουν με χορό χωρίς υπογραφές χρόνου ή ενδείξεις ώρας - «ελεύθερος χρόνος» - δίνοντας στον πιανίστα ελευθερία ερμηνείας, με ενδείξεις όπως « Postulez en vous-même » ( Αναζητήστε ή αναρωτιέστε για τον εαυτό σας ) ή « Du bout de la pensée » ( Από την άκρη ή το βάθος της σκέψης). Ο ελληνικός όρος « gnosis » σημαίνει αληθινή γνώση και υποτίθεται ότι οδηγεί τον άνθρωπο στην πραγματική χειραφέτηση, αλλά οι ζωηρές, κυματιστές μελωδίες του Satie, όπως και οι πίνακες του Μπράκ, αφήνουν την ερμηνεία ανοιχτή στον θεατή / ακροατή / ερμηνευτή.

Βιολί - Μότσαρτ - Κούμπελκ - 1912

Βιολί - Μότσαρτ - Κούμπελκ - 1912

Η σύνθεση του Satie για το μπαλέτο « Parade » (γραμμένο για το « Ballets Russes ») μπορεί να θεωρηθεί ως « κυβιστική » μουσική εφεύρεση - το κομμάτι εξελίσσεται μέσω αντιθέσεων αργής και γρήγορης, σκληρής και μαλακής, ζοφερή και ζωηρή - εδώ επίσης, ο ακροατής έχει να εφεύρει τη δική του ερμηνεία, τη δική του ιστορία. Εμφανίζονται σφυρίχτρες, ντραμς, φλάουτα και ανεμιστήρες, φαινομενικά στην ιδιοτροπία κάθε μουσικού.

Πολλά από τα έργα του Satie και του Braque προκαλούν μια διαρκή αρμονία, τονικότητα και ρυθμό, δημιουργώντας μια « ταπετσαρία », μια ταπετσαρία ήχου και χρώματος, που εμπλέκει τον ακροατή / θεατή σε μια συνεχώς προκλητική, νέα περιπέτεια.

πηγή :https://interlude.hk/georges-braque-and-eric-satie-a-musical-friendship/

Περισσότερα και εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου