"Το Ποτάμι"
Από Εκδόσεις Πόλις
Στο "Ποτάμι", την αυτοτελή συνέχεια της "Λέσχης των Νέων Πιανιστών" (Πόλις, 2009), του νορβηγού μουσικού Κέτιλ Μπγιόρνσταντ παρακολουθούμε έναν νέο άνθρωπο να εξερευνά την ομορφιά, το ύψος της τέχνης, τα πάθη αλλά και τα όρια της συναισθηματικής αντοχής του. Το βιβλίο μιλά για τις ηθικές και πρακτικές επιλογές που όλοι μας καλούμαστε να κάνουμε στη ζωή. Παράλληλα, αποτελεί μια απαράμιλλη λογοτεχνική περιήγηση στον κόσμο της μουσικής, στις απολαύσεις και στα ζοφερά βάθη των μεγάλων κλασικών έργων.
"Ένα βιβλίο που περιγράφει εντυπωσιακά τη μουσική, ένα βιβλίο που μεταφέρει με δυναμισμό την αίσθηση του ενθουσιασμού".
Gabriel Michael Vosgraff, Morgenbladet (Νορβηγία)
"Ένα πραγματικό έπος, με όλη τη σκοτεινή βαρύτητα του χαρακτηρισμού αυτού".
Gerd Elin Stava Sandve, Dagsavisen (Νορβηγία)
"...μια έντονη αναγνωστική εμπειρία... Νιώθεις το βιβλίο να αναπνέει και να σκιρτά στα χέρια σου".
Ole Jacob Hoel, Adresseavisen (Νορβηγία)
"...άξια συνέχεια της "Λέσχης των νέων πιανιστών". Το "Ποτάμι" είναι ένα λογοτέχνημα σοβαρό και ανάλαφρο την ίδια στιγμή".
Politiken (Δανία)
"Όντας κι ο ίδιος μουσικός, ο Ketil Bjοrnstad χτίζει την ιστορία του σταδιακά, με κομψότητα, χρησιμοποιώντας τα ίδια θέματα με διαφορετικούς τρόπους. Για μια ακόμα φορά, ο αναγνώστης παρασύρεται από την ατμοσφαιρική και μουσική του γλώσσα".
Jyllands Posten (Δανία)
"Μια αξιοθαύμαστα επιτυχημένη συνέχεια της "Λέσχης των νέων πιανιστών". Διαβάζεται απνευστί".
Le Monde (Γαλλία)
Λίγα βιογραφικά στοιχεία για τον
Ketil Bjørnstad
Γεννημένος στο Όσλο 25 Απριλίου του 1952, ο Ketil Bjørnstad ξεκίνησε να ασχολείται με το κλασικό πιάνο από πολύ νεαρή ηλικία. Στα 16 του κάνει το ντεμπούτο του, παίζοντας το «Τρίτο κοντσέρτο για πιάνο» του Μπέλα Μπάρτοκ με τη φιλαρμονική του Όσλο.
Ο νεαρός πιανίστας δεν θα αργούσε να ανακαλύψει και την τζαζ την οποία μέχρι και σήμερα υπηρετεί συνδυάζοντας την με τις κλασικές του σπουδές. Παράλληλα έρχεται και η συγγραφή, με 20 περίπου βιβλία, που έχει εκδώσει μέχρι σήμερα ξεκινώντας με τη συλλογή ποιημάτων «Alene out» το 1972.
Μπλέκοντας τη μουσική και τα λογοτεχνικά του μυθιστορήματα έχει καταφέρει να κερδίσει κοινό και κριτικούς, οι οποίοι με τη σειρά τους του έχουν απονείμει μεταξύ άλλων το βραβείο Spellenannprisen το 1974 για το «Berget det blå», το Sarpsborg prize το 1978, το Riksmål Society Literature prize το 1988, το γαλλικό βραβείο αναγνωστών «Le prix des lecteurs» για το μυθιστόρημα «To Music» το 2008.
"Το ποτάμι", Κέτιλ Μπγιόρνσταντ (Πόλις)
Κριτική
της Σταυρούλας Παπασπύρου από protagon.gr
Σας αρέσει ο Μπραμς; Ο Άξελ Βίντινγκ, κεντρικός ήρωας και αφηγητής στο “Ποτάμι” του Κέτιλ Μπγιόρνσταντ, λατρεύει τον Μπραμς όσο τον Σούμπερτ, τον Μπαχ και τον Μπετόβεν, αλλά τελευταία -βρισκόμαστε στο Όσλο του 1970- υποκλίνεται και στη μελαγχολική φωνή της Τζόνι Μίτσελ. Είναι μόλις δεκαεννιά χρονών αλλά μια σειρά από απώλειες αγαπημένων του προσώπων τον έχουν μεγαλώσει πριν την ώρα του. Κι ενώ ετοιμάζεται πυρετωδώς υπό τις οδηγίες μιας πολύ απαιτητικής δασκάλας για το ντεμπούτο του ως πιανίστας, ένας μεγάλος, απρόσμενος έρωτας γεννάει μέσα του καινούριες μελωδίες, ολόδικές του, πυροδοτούμενες από τους πιο τολμηρούς αυτοσχεδιασμούς....Πόσα μπορούν ν' αντέξουν οι πλάτες του Άξελ; Και πόσα να περιμένει κανείς από τη μουσική;
Ο 'Αξελ είναι το μυθιστορηματικό alter ego του 60χρονου σήμερα Κέτιλ Μπγιόρνσταντ. Για σολίστ του πιάνου προοριζόταν κι αυτός ο πολυπράγμων νορβηγός. Ντεμπουτάρισε στα 16 του ερμηνεύοντας το τρίτο κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Μπάρντοκ, συνέχισε σε Λονδίνο και Παρίσι τις μουσικές του σπουδές και, τελικά, έγινε συγγραφέας και συνθέτης αποκτώντας μάλιστα διεθνή ακτινοβολία στους κόλπους της σύγχρονης τζαζ. Ο Μπγιόρνσταντ έχει πίσω του δεκάδες ηχογραφήσεις στην Universal και την ΕCM, έχει συνεργαστεί με κινηματογραφιστές όπως ο Γκοντάρ και ο Κεν Λόουτς κι έχει δημοσιεύσει γύρω στα τριάντα βιβλία - μυθιστορήματα, ποίηση, δοκίμια, μέχρι βιογραφίες σαν της Λίβ Ούλμαν και του Έντβαρντ Μουνκ. Αν όμως αναγνωρίζω τ' όνομά του, το χρωστάω στην υπέροχη “Λέσχη των νέων πιανιστών” (Πόλις, 2009), πρώτο μέρος μιάς τριλογίας εμπνευσμένης από τα νεανικά βιώματά του.
Συνέχεια της “Λέσχης...” είναι το “Ποτάμι” (μετ. Κ. Γλυνιαδάκη). Οχι ότι δεν μπορεί να διαβαστεί ανεξάρτητα -μπορεί. Πιστεύω, εν τούτοις, ότι κάποιος που δεν έχει παρακολουθήσει τις εφηβικές τρικυμίες του Άξελ, που αγνοεί το πώς βρέθηκε να ψήνεται στον πυρετό των μουσικών διαγωνισμών, που δεν έχει εικόνα ούτε της οικογένειάς του, ούτε των φίλων του, ούτε της πρώτης του αγάπης, της νεκρής πια Άνια, διαβάζοντας το “Ποτάμι” θα νιώσει την ανάγκη να τ' ανακαλύψει αναδρομικά. Καλού κακού λοιπόν, πάρτε τα με τη σειρά. Η λιτή πρόζα του Μπγιόρνσναντ μεταδίδει συναισθήματα που κονταροχτυπιούνται χωρίς ποτέ να χάνει τη ροή και την κομψότητά της. Οι αναφορές σε ογκόλιθους της κλασικής μουσικής -συνθέτες, μαέστρους, ερμηνευτές- είναι και πάλι αμέτρητες, αλλά τώρα, ανάμεσά τους, ξεπροβάλλουν και σκηνές από το Γούντστοκ, σαν αντανακλάσεις ενός διαφορετικού κόσμου, πιό ελεύθερου, πιό χαλαρού. Στριμωγμένος ανάμεσα στις απαιτήσεις των υψηλών καλλιτεχνικών του στόχων και στον έρωτά του για μια γυναίκα πολύ μεγαλύτερή του, “με πειραγμένο μυαλό και μπερδεμένη σεξουαλική ζωή”, ο Άξελ κυριεύεται από αμφιβολίες. Γεννιέται τέχνη χωρίς δυστυχία; Μπορείς να βουτήξεις στο ποτάμι της μουσικής χωρίς να πνιγείς;
Στο δικό του “Ποτάμι” ο Μπγιόρνσταντ δένει αρμονικά τον εσωτερικό κόσμο του ήρωά του με τις τάσεις της εποχής στην οποία ανδρώνεται -ψυχανάλυση, ροκ, γυναικεία χειραφέτηση- υπερασπίζεται τη “φιλοσοφία του ασκητή” χωρίς να περιφρονεί τις μικρές χαρές της καθημερινότητας, κι όσο αναγνωρίζει ότι το ταλέντο υποχρεώνει άλλο τόσο κατανοεί τις μάχες που δίνει καθένας μας είτε για να μετριάσει τον πόνο είτε γιά να βρεί μέσα από ποιό μονοπάτι θα εκφραστεί. Ανυπομονώ να διαβάσω και τον τρίτο τόμο!
άλλες κριτικές
http://lesxianagnosisbiblioudegas.blogspot.gr/2012/06/ketil-bjrnstad.html
http://www.bookpress.gr/diabasame/xeni-pezografia/potamibjornstad
http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=458256
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου