John Williams: Σαν το παλιό καλό κρασί... (για το ρεσιτάλ του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - 12/3/2009)

Του Αλκη Αναστόπουλου (κιθαρίστας)
(συνεργάτης και καθηγητής κιθάρας στο Ωδείο τα προηγούμενα χρόνια) απο το ΤAR

John Williams: Σαν το παλιό καλό κρασί...
(για το ρεσιτάλ του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών - 12/3/2009)

Δεν έχουν περάσει παρά ελάχιστες ώρες από τη στιγμή που ο John Williams αποχώρησε από τη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής και ο απόηχος αυτού του υπέροχου ρεσιτάλ κρατάει ολοζώντανος στα αυτιά μου.

Δεν είχα την τύχη να τον ξανακούσω ζωντανά. Μπορώ να πω πως αποφάσισα να πάω λίγο διστακτικά: περισσότερο ίσως για να έχω να λέω πως κάποτε παρακολούθησα κι εγώ από κοντά έναν ακόμη «θρύλο» (όπως «καμαρώνω» για τον Άγιαξ αρχές ’70, το Μεγάλο μας Τσίρκο πριν τη μεταπολίτευση, τον Eric Burdon στο Παλλάς αρχές ’80, το Μάνο Κατράκη στο Ντα, και κάμποσους άλλους).
Ίσως κιόλας θα έπρεπε να ομολογήσω πως από τα δύο «ιερά τέρατα» προτιμούσα μάλλον τον Julian Bream στη δισκογραφία.
Από την άλλη, δεν μπορώ να ξεχάσω το πόσο με συγκινούσαν τα μουσικά «ανοίγματα» του John Williams, τη συνεργασία του επί σκηνής με τον Pete Townshend των Who (σε μια ταινία – κινηματογραφημένη παράσταση της Διεθνούς Αμνηστίας, η οποία παίχτηκε στην Ελλάδα με τον τίτλο Ο χορός του ξεφωνημένου μπάτσου), τη γνωριμία μου από αυτόν με τον Barrios, την τηλεοπτική εκπομπή του που παρακολουθούσαμε ανελλιπώς στην (μοναδική τότε) κρατική τηλεόραση (κάθε Κυριακή, τέλη δεκαετίας ’70 – αρχές ’80, ΑΝ θυμάμαι καλά).

Τελικά;
Τελικά βρέθηκα σε ένα από τα καλύτερα ρεσιτάλ κιθάρας που έχω παρακολουθήσει στη ζωή μου! Και όχι μόνο γιατί είδα από κοντά τον "θρύλο".

Κατ’ αρχήν, ένα πανέμορφο και «χορταστικό» πρόγραμμα (από γεμάτα 45΄ το κάθε μέρος συν δύο μπιζ). Καθόλου κουραστικό, μελωδικότατο και με αρκετή ποικιλία.
Κι ας ήταν αρκετά τα χιλιοπαιγμένα κομμάτια. Ποιος βαριέται να ακούει για πολλοστή φορά το Catedral, τόσο εξαιρετικά ερμηνευμένο;
Κι ας κυριαρχούσαν οι μεταγραφές. Μεταγραφές όμως ιδιαιτέρως κιθαριστικές, χωρίς περιττές φλυαρίες.
Κι ας το χαρακτήριζαν κάποιοι εύπεπτο ή εμπορικό ή τουριστικό. Στο κάτω-κάτω, οι περισσότεροι δεν προτιμάμε το «τουριστικό» σουβλάκι (φτιαγμένο όμως στα κάρβουνα από τον μερακλή μάστορα της γειτονιάς μας) από το μιλφέιγ με… μελιτζάνα και σπανάκι (που διάβασα στο μενού του εστιατορίου του Μεγάρου);
Άλλωστε και οι δικές του συνθέσεις (κι ας μας επέτρεψε να… αποχωρήσουμε πριν τις παρουσιάσει!), όπως και αυτή του P. Sculthorpe, και τον «διαφορετικό τόνο» έδωσαν και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ήταν.

Δεύτερο (και σημαντικότερο), το απίστευτο παίξιμο του!
Δεν θα μιλήσω για την (σχεδόν… εξωγήινη) τεχνική του αρτιότητα. Αυτή είναι γνωστή τοις πάσι. Έχει μάλιστα «κατηγορηθεί» και για… μηχανάκι. Δεν είναι αυτό όμως που θεωρώ σαν το σημαντικότερο, όσο κι αν… εκνευρίστηκα όταν τον έβλεπα να παίζει το Catedral σαν να έπαιζε Carulli! Αφήστε που (η διαστροφή του ακροατή – κιθαρίστα!) του έτριξαν και 4-5 νότες σε ολόκληρο το πρόγραμμα…
Το πραγματικά συγκλονιστικό ήταν η τεράστια γκάμα ηχοχρωμάτων και εντάσεων. Εξάντλησε όλες τις δυνατότητες της κιθάρας. Αλήθεια, υπάρχει περίπτωση να πει κανείς πως ο τρόπος που άντλησε αυτά τα ηχοχρώματα και τις εντάσεις ήταν… «παλιομοδίτικος»; Μπορεί και ναι. Η ουσία είναι πως το τελικό αποτέλεσμα ήταν «θεϊκό»!
Όσο γι’ αυτόν καθ’ αυτόν τον ήχο της κιθάρας, τι να πει κανείς; Απλώς μαγευτικός! Τώρα, για το σε τι ποσοστό ευθύνεται ο ίδιος, το όργανο ή η ενίσχυση, θα σας γελάσω.
Η δε ερμηνεία του; Δυναμισμός ή λυρική ευαισθησία, αυστηρότητα ή ελευθερία, όλα αυτά χωρίς υπερβολές και μέσα στο μέτρο των απαιτήσεων της Μουσικής.

Εν κατακλείδι: τι άλλο να ζητήσει κανείς από ένα ρεσιτάλ κιθάρας για να περάσει υπέροχα; Νομίζω πως τα γελαστά πρόσωπα των θεατών κατά την αποχώρηση τους από το Μέγαρο κάτι παρόμοιο εκφράζανε…