Στις 8 ½... με τον Νίνο Ρότα .. η μελωδία μιας εικόνας

6 & 7 Φεβρουαρίου, 20:30 Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Μια συναυλία – αφιέρωμα για τα 30 χρόνια από το θάνατο του βραβευμένου με Όσκαρ, κορυφαίου συνθέτη κινηματογραφικής μουσικής Νίνο Ρότα, πραγματοποιείται στο Μέγαρο Μουσικής.

Διάσημοι συντελεστές, μια εκπληκτική ορχήστρα, ένας σπουδαίος κωμικός ηθοποιός και τραγουδιστής, ο "απόλυτος ερμηνευτής του Ρότα" και κατεξοχήν μελετητής του, ο Μάουρο Τζόια, και δυο μεγάλες τραγουδίστριες, οι σύγχρονες ευρωπαίες ντίβες Κατρίν Ρανζέ και Μαρία Ντε Μεντέιρος, μοιράζονται μαζί μας την αξεπέραστη μουσική μεγαλοφυΐα του Νίνο Ρότα. Διάσημα μουσικά μοτίβα, παρλάτες και ιστορικά ντουέτα όπως του Μαστρογιάνι και της Έγκμπεργκ, αλησμόνητα τραγούδια, συνθέτουν μια μαγευτική συναυλία-αφιέρωμα, στο λατρεμένο και από το ελληνικό κοινό, Ιταλό δημιουργό... Μελωδίες και αποσπάσματα από τις "Νύχτες της Καμπίρια", το "Ντόλτσε Βίτα", το "8 ½", το "Λα Στράντα", του Φελίνι. Από το "Ημερολόγιο" και "Έρωτας και Αναρχία" της Βερτμίλερ, το "Ρόκο" και το "Γατόπαρδος" του Βισκόντι, τα θεατρικά "Ιμπρεσάριος της Σμύρνης" του Γκολντόνι"Εκατομμυριούχοι της Νάπολι" του Εντουάρντο Ντε Φιλίπο. Φυσικά και από το "Νονό" του Φράνσις Φορντ Κόπολα, για τον οποίο ο Ρότα τιμήθηκε με Όσκαρ καλύτερης μουσικής το 1975.

"Ο Νίνο Ρότα σφράγισε με τη μουσική του τον καιρό μας, μέσα από τις ταινίες του Φελίνι, μεταχειριζόμενος μνήμες αλλοτινών καιρών. Μόνο το μεγάλο ταλέντο του μπορούσε να πετύχει αυτό το πάντρεμα αναμνήσεων και παρόντος χρόνου. Το αποτέλεσμα του υπήρξε μοναδικό..." έλεγε ο φίλος του και με αισθητικές συγγένειες μαζί του, ο δικός μας Μάνος Χατζιδάκις! Ή όπως έλεγε επίσης το καλλιτεχνικό του "alter ego", ο ίδιος ο Φελίνι για τον αχώριστο και γεμάτο μυστηριώδη μαγευτικό του φίλο: "Ο Νίνο σκηνοθετεί μουσικά.

Πολλές φορές ολοκλήρωνε τη μουσική πριν την ταινία. Έτσι τροποποιούσα εκ των υστέρων το σενάριο, επινοώντας νέες καταστάσεις και χαρακτήρες"

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ συναυλίας

Cabiria & Lla ri Lli ra, Οι Νύχτες της Καμπίρια - Φ. Φελίνι

• Che scherzo fa l'amore & La Pappa col Pomodoro, Το ημερολόγιο - Λ. Βερτμίλερ
• Paese mio & Les Touristes, Ο Ρόκο και τα Αδέρφια του - Λ. Βισκόντι
• The Sweet Life, Ντόλτσε Βίτα- Φ. Φελίνι
• E' un non so che l'amor, Ο Ιμπρεσάριος από τη Σμύρνη - Λ. Βισκόντι, Κ. Γκολντόνι
• Gelsomina, Ντόλτσε Βίτα - Φ. Φελίνι
• Maggie, Στη σκιά του υποκόσμου - Φ. Φελίνι
• Parlami di me, Ντόλτσε Βίτα - Φ. Φελίνι
• Valzer di Natascia, Πόλεμος και ειρήνη - Κινγκ Βίντορ
• Il tempo passa, 8 ½ - Φ. Φελίνι
• Valzer de scampolo, Εργένης 53 - Τζ. Μπιάνκι
• Amor incantor, Ο Λευκός Σεΐχης - Φ. Φελίνι
• Trullalla, Νίνο Ρότα
• Canta con me, Ζαζά - Ρ. Καστελάνι
• Canzone arrabiata, Ιστορία έρωτα και αναρχίας - Λ. Βερτμίλερ
• Donna Amà, Οι εκατομμυριούχοι της Νάπολης - Εντουάρντο Ντε Φιλίππο
• Le Bidon, Στη σκιά του υποκόσμου - Φ. Φελίνι
• Belfagor Stomp, Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων - Φ. Φελίνι
• Parla Più Piano, Ο Νονός - Φ. Φ. Κόπολα
• Antonio Soffiantini detto 'Tunin', Ιστορία έρωτα και αναρχίας - Λ. Βερτμίλερ
• Le grand chemin, Λα στράντα - Φ. Φελίνι
• 8 και ½, 8 ½ - Φ. Φελίνι
  

Μουσικοί: Fabrizio Romano - πιάνο και καλλιτεχνική διεύθυνση, Gianni Minale - κλαρινέτο και σαξόφωνο, Gennaro Desiderio - βιολί, Gianfranco Campagnioli - τρομπέτα, Claudio Romano - κιθάρα και μαντολίνο, Luigi Sigillo - κοντραμπάσο, Salvatore Minale - κρουστά, Ciro Cascino - πλήκτρα

Συντελεστές: Tonino Esposito - ενορχήστρωση, Cesare Accetta - φωτισμοί, Bruno Roberti - κείμενα, Mauro Gioia και Les Rita Mitsouko Band - μουσική παραγωγή, Chris Shaw - σενάριο, Fabrizio Longobardo - ηχοληψία, Gianni Caccia - τεχνική διεύθυνση

Λίγα λόγια για τον Νίνο Ρότα...

Ο κορυφαίος συνθέτης μουσικής κινηματογραφικών ταινιών στον κόσμο, το καλλιτεχνικό "alter ego" του "Μάγου Σκηνοθέτη" του Ιταλικού αλλά και διεθνούς κινηματογράφου, του μεγάλου Φεντερίκου Φελίνι, γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 3 Δεκεμβρίου του 1911. Ξεκίνησε τις μουσικές του σπουδές σε Μιλάνο και Ρώμη, όπου ως "παιδί θαύμα", στα 15 του μόλις χρόνια, συνέθεσε μια Όπερα και ένα Ορατόριο. Είκοσι ετών, με προτροπή του δάσκαλου του και φημισμένου διευθυντή ορχήστρας Αρτούρο Τοσκανίνι, μετέβη στις ΗΠΑ όπου φοίτησε με υποτροφία στο Ινστιτούτο Κέρτις της Φιλαδέλφειας. Η εκεί γνωριμία του με τον Άαρον Κόπλαντ, την μουσική του Τζορτζ Γκέρσουιν και το αμερικανικό σινεμά, διαμόρφωσαν καθοριστικά την μουσική του ταυτότητα.Το 1933 υπογράφει το πρώτο του σάουντρακ, στην ταινία του Ραφαέλε Ματαράτσο "Treno Popolare", ενώ το 1939 επιστρέφοντας στην Ιταλία, αναλαμβάνει να διδάξει και αργότερα να διευθύνει το ωδείο του Μπάρι. Ανάμεσα στους πολλούς διάσημους, αργότερα, μαθητές του, υπήρξε ο μαέστρος Ρικάρντο Μούτι και ο συνθέτης Νικόλα Πιοβάνι.Το πλούσιο έργο του Νίνο Ρότα, εκτός της μουσικής που συνέθεσε για 150 περίπου ταινίες, περιλαμβάνει δεκάδες κλασικές συνθέσεις για χορωδία και μουσική δωματίου, 3 συμφωνίες, 3 κονσέρτα για βιολοντσέλο, μουσικά μοτίβα για πολλές τηλεοπτικές σειρές, 23 μπαλέτα και θέατρα (έγραψε για όλα σχεδόν τα έργα του Κάρλο Γκολντόνι και του Εντουάρντο Ντε Φιλίπο) καθώς και 10 όπερες. Γνωστότερες των οποίων είναι ο "Αριοδάντης", ο "Τορκεμάδα" και τα κωμικά του έργα, "οι δυο δειλοί", "το καπέλο από ψάθα Φλωρεντίας", "Η Νύχτα ενός Νευρασθενή" και "Ο Αλαντίν και το μαγικό λυχνάρι".Στην μεγάλη οθόνη αναδείχτηκε στον διασημότερο μουσικό της γενιάς του. Συνέθεσε σπουδαία και διαχρονικά ακούσματα, και έντυσε μοναδικά και αναπόσπαστα με τα πλέον αγαπημένα και αναγνωρίσιμα "σάουντρακ" της παγκόσμιας κινηματογραφικής ιστορίας, πολλά από τα αριστουργήματα της: Ντόλτσε Βίτα, Λα Στράντα, 8 ½ , Νύχτες της Καμπίρια, Ρόμα, Σατυρικόν, ‘Αμαρκορντ, Ιουλιέτα των Πνευμάτων, Λευκός Σεΐχης, Βοκάκιος, οι Αθώοι, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Γατόπαρδος, Πρόβα Ορχήστρας, Ο Ρόκο και τα Αδέρφια του, Νονός Ι και Νονός ΙΙ, για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο Όσκαρ καλύτερης μουσικής από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου.Συνεργάστηκε με τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του 20ου αιώνα, τον Λουκίνο Βισκόντι, τη Λίνα Βερντμίλερ, τον Φράνκο Τζεφιρέλι, τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, τον Φράνκο Ρόσι, τον Μάουρο Μπολονίνι, τον Ακίρο Κουροσάβα, τον Λουί Μάλ, τον Βιτόριο Ντε Σίκα, τον Ρενέ Κλεμάν, ενώ ταυτίστηκε στην κυριολεξία με τον στενό του φίλο και συνεργάτη Φεντερίκο Φελίνι. Επί 27 ολόκληρα χρόνια, στη πιο γόνιμη, μακρόχρονη και διάσημη καλλιτεχνική συνεργασία που υπήρξε ποτέ, δημιούργησαν από κοινού ένα σπάνιο, ομοούσιο και αδιαίρετο έργο, χαρίζοντας στο παγκόσμιο κοινό μοναδικές συγκινήσεις. Ένα οικουμενικό καλλιτεχνικό επίτευγμα, που τους ανέδειξε στο πιο ισχυρό δίδυμο του παγκόσμιου κινηματογράφου.Ο Νίνο Ρότα πέθανε στις 10 Απριλίου του 1979.Στη χώρα μας, ο Νίνο Ρότα αγαπήθηκε όσο λίγοι ξένοι δημιουργοί. Το ελληνικό κοινό όμως, σπάνια είχε την ευκαιρία να προσεγγίσει και να απολαύσει από "κοντά" το έργο του. Εάν βέβαια εξαιρέσει κανείς κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις, όπως εκείνη η εξαιρετική συναυλία που του αφιέρωσε πριν πολλά χρόνια ο άλλος καλός του φίλος και επίσης μεγάλος συνθέτης, ο δικός μας Μάνος Χατζιδάκις. Φέτος, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 30 χρόνων από τον θάνατό του, το 2009 έχει ανακηρυχθεί σε "Έτος Nino Rota".

Με αφορμή το μουσικό επετειακό αφιέρωμα «Ραντεβού με το Νίνο Ρότα» που παρουσιάζεται σήμερα και αύριο (6 &7 Φεβρουαρίου) στο Μέγαρο Μουσικής διοργανώθηκε ημερίδα " Νινο Ρότα -Η μελωδία μιας εικόνας" την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου στον ΙΑΝΟ (Σταδίου24 Αθήνα). Οι ομιλητές ήταν οι Αλέξανδρος Μυράτ,Γιάννης Σμαραγδής,Γιώργος Μονεμβασίτης.

Ο κριτικός μουσικής Γιώργος Μονεμβασίτης με θέμα «Οι δυο μουσικοί κόσμοι του Νίνο Ρότα», ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής με θέμα «Όταν ο ήχος σκηνοθετεί» και ο αρχιμουσικός Αλέξανδρος Μυράτ με θέμα «Τι λέει η μουσική χωρίς την εικόνα;», μίλησαν για την αξεπέραστη καλλιτεχνική μεγαλοφυΐα του Νίνο Ρότα, επιχειρώντας να μας εισάγουν στον μυστηριώδη και γοητευτικό μουσικό λαβύρινθο του έργου του. Στις μουσικές που αγαπήσαμε, αυτές που έντυσαν αρμονικά και αναπόσπαστα, ιστορικές ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Πριν από τις ομιλίες προβλήθηκε ένα ολιγόλεπτο βίντεο, ενώ αμέσως μετά, ο ηθοποιός Ιεροκλής Μιχαηλίδης, διάβασε κείμενα του Φεντερίκο Φελίνι και του Μάνου Χατζιδάκι.Στο τέλος της εκδήλωσης, η σολίστ Ντιάνα Βρανούση, ερμήνευσε στο πιάνο αποσπάσματα από γνωστά μουσικά μοτίβα του Ιταλού δημιουργού.